Vochtige kelder behandelen | Remmers

Zoals we al zeiden, is ventileren via het kelderraam geen simpele zaak. Hierboven vertelden we al dat de temperatuur buiten tijdens het ventileren lager moet zijn dan die in de kelder. Zoniet zal de kelder nog vochtiger worden. Vooral in de zomer is deze ventilatietechniek moeilijk toe te passen. De luchtvochtigheid kan dan neerslaan als condensatie op het metselwerk. Dit klinkt vreemd, maar het is een echt probleem én de oorzaak van heel wat 'vochtige' kelders en schimmelgroei. De eenvoudigste oplossing zou zijn om op het juiste moment te ventileren ('s morgens vroeg in de zomer), maar in de praktijk is dit vaak niet haalbaar. Daarom is in dergelijke gevallen automatische, temperatuur- of vochtigheidsgeregelde ventilatie installeren de beste manier om het probleem te stoppen en de kelder droger te maken.

Maar opgelet: niet alle vochtproblemen in een kelder zijn te verhelpen door goed te ventileren. Als de waterdichting niet perfect is, biedt zelfs het beste ventilatiesysteem ter wereld geen soelaas.

Naast foute ventilatie is er nog een andere, veel voorkomende oorzaak van vochtige kelders, zelfs als de waterdichting in orde is. Veel kelders krijgen na verloop van tijd namelijk een nieuwe functie. Eigenlijk dient een kelder ertoe om de rest van het gebouw tegen vocht te beschermen. Vroeger gebruikten we kelders als opslag- of wasplaats, maar tegenwoordig worden ze vaak opgewaardeerd tot woon-, hobby- of wellnessruimte. Plots worden deze ruimtes verwarmd, wat meestal het fysische evenwicht van het gebouw verstoort. De luchtvochtigheid verandert, de condensatie neemt toe en er ontstaat schade.

In dergelijke gevallen moet je als huiseigenaar niet alleen maatregelen overwegen om de vochtigheid tegen te gaan en alles waterdicht te maken, maar ook de installatie van thermische isolatie.

Als de vochtigheid in huis, de kelder of de keldermuren te wijten is aan een leidingbreuk, is dat meestal snel duidelijk. Vaak breken leidingen echter niet, maar zijn ze verstopt en ontstaan er slechts kleine lekken. Hierdoor lekt langzaam maar voortdurend water weg. De omringende bouwmaterialen, de muren of de vloer raken verzadigd of het water loopt in holten en komt tevoorschijn op heel andere plekken dan op de plaats van het lek. In dit geval is het lek opsporen de eerste stap. Dit gebeurt bij voorkeur door een gespecialiseerd bedrijf. Vervolgens moet de getroffen zone worden afgedicht en moeten verstopte profielen worden geopend. De volgende stap: de plaatsen waar veel vocht is binnengedrongen drogen. Tot slot moet de schade worden hersteld, bijvoorbeeld met een speciale pleisterlaag.

Tot in de 20e eeuw werden gebouwen opgetrokken zonder horizontale afdichting (een dampremmende laag). Bij vochtproblemen in gebouwen die van vóór ca. 1920 dateren, is de oorzaak van de schade dan ook vaak hier te vinden. De zogenaamde dampremmende laag maakt deel uit van de waterdichting van de muren. Ze voorkomt dat water of vocht uit de bodem of de fundering via capillaire werking in de muren opstijgt. Je kunt het vergelijken met een lontje of een stuk stof dat je in water houdt en dat zich vervolgens volzuigt met vocht. Dit probleem kan zich niet alleen voordoen in oudere gebouwen die helemaal geen dampremmende laag in het metselwerk hebben, maar ook als deze laag verkeerd is uitgevoerd en daarom niet werkt.

Dit leidt tot natte muren of nat metselwerk.
In beide gevallen kunnen de keldermuren achteraf worden beschermd tegen opstijgend water. Een goede, beproefde en eenvoudige methode is je muren injecteren. Daarbij worden op regelmatige afstanden gaten geboord in het metselwerk. Hierin wordt een product geïnjecteerd dat zich door het metselwerk verspreidt en de doorsnede waterafstotend maakt, zodat er geen vocht meer wordt opgenomen.

Dit is een betrekkelijk eenvoudige maatregel om natte muren droog te maken. Voor dergelijke werkzaamheden aan dragend metselwerk raden we wel sterk aan om een professional in te schakelen.

Vandaag is verticale afdichting een van de structurele en energetische vereisten van nieuwe gebouwen. Ze beschermt het metselwerk tegen binnendringend vocht vanuit de grond. Vroeger was de situatie helemaal anders. De meeste keldermuren waren niet afgedicht, waardoor veel bestaande gebouwen nu last hebben van vocht dat via die muren binnendringt. Niet alleen de keldermuren die in contact staan met de grond moeten in aanmerking worden genomen, maar ook de plinten. Die zijn vaak sterk vervuild met regenwater. Er is meestal geen ontkomen aan: de enige oplossing is de muren waterdicht maken. Dat kan op verschillende manieren. De muren kunnen worden afgedicht met een uitwendige waterdichting tegen de grond of ze kunnen worden voorzien van een inwendige afdichting. Die voorkomt dat het vocht naar binnen kan dringen, zodat ook hier een droog muuroppervlak is gegarandeerd.

De waterdichting van de plinten wordt altijd aan de buitenkant van de muren uitgevoerd. Voor alle afdichtingen is het belangrijk om een professional in te schakelen.

Decennialang werd in veel nieuwe gebouwen naast afdichting ook de techniek van drainage gebruikt. Vandaag is de opvatting op dat vlak echter veranderd. Men heeft ingezien dat door deze 'waterafvoer via de grond' een aantal problemen kunnen ontstaan, die meestal zwaarder wegen dan de voordelen. Niet alleen vanuit ecologisch maar ook vanuit technisch oogpunt is drainage niet wenselijk. In plaats van ontlasting leidt het vaak tot een hogere waterbelasting op de keldermuren en funderingen, vooral als de buitenste waterdichting van het gebouw gebrekkig is. In het geval van vochtige muren en vochtschade in kelders is het dan ook raadzamer het metselwerk af te dichten, in plaats van het drainagesysteem te vervangen of zelfs helemaal te vernieuwen.